Καλλιτέχνης

Boris Mikhailov

Η σειρά φωτογραφικών έργων του Boris Mikhailov με τίτλο Parliament (Κοινοβούλιο, 2014-17) διερευνά τη σχέση μεταξύ της φωτογραφίας και των συσκευών μέσω των οποίων η κοινωνία καταναλώνει το μιντιακό περιεχόμενο. Εστιάζοντας το ενδιαφέρον του στην αλληλεπίδραση μεταξύ αναλογικής και ψηφιακής αναπαράστασης, ιδιαίτερα στο πλαίσιο πρόσφατων πολιτικών εξελίξεων όπως η στρατιωτική σύγκρουση στην Ανατολική Ουκρανία, ο Mikhailov δηλώνει ότι «επιχείρησε να εκφράσει την κρίση μέσω της σουπρεματιστικής αποσύνθεσης του παραστατικού στοιχείου, μελετώντας την αναμετάδοση των κοινοβουλευτικών διαλόγων και την αλληλεπίδραση των λεκτικών και οπτικών εκφάνσεων που αντιστοιχούν στις εικόνες αυτές». Υιοθετώντας την αισθητική της glitch art και εικόνων σε αποσύνθεση που λειτουργούν ως οπτικές μεταφορές της «βαλκανιοποίησης» του κυβερνοχώρου και του κατακερματισμού των διαδικτυακών κοινοτήτων, ο καλλιτέχνης συνεχίζει την αναζήτησή του για εκφραστικές οπτικές τεχνικές που θα συμπληρώσουν τα υφιστάμενα χαρακτηριστικά του έργου του: τις υπερθέσεις εικόνων, τον επιχρωματισμό με ανιλίνη και τις χειρόγραφες σημειώσεις στο περιθώριο των φωτογραφιών.

Στα χρόνια που μεσολάβησαν από τη δημιουργία της σειράς η πολιτική και αισθητική σημασία του Κοινοβούλιο έχει αποκτήσει τεράστιες διαστάσεις λόγω του ρωσικού πολέμου στην Ουκρανία, της καταστολής της διαφωνίας στη Ρωσία, της ανάπτυξης των τεχνολογικών μέσων παραγωγής και διάδοσης παραπληροφόρησης, αλλά και της ευρύτερης τάσης εδραίωσης αυταρχικών καθεστώτων ανά τον κόσμο, τα οποία είναι μόνο κατ’ επίφαση δημοκρατικά. Το glitching των αναπαραστάσεων των πολιτικών ηγετών παραπέμπει σε μια ευρέως διαδεδομένη πρακτική που καλλιεργείται ως μέθοδος αποπροσανατολισμού και αποδυνάμωσης όσων θα ήθελαν να αντιταχθούν στην κρατική εξουσία. Η σειρά Κοινοβούλιο αποτελεί συνεπώς μια αποτύπωση του πολιτικού κλίματος ανά την υφήλιο, του σημερινού τοπίου των μέσων ενημέρωσης και της κοινωνίας μετα-αλήθειας στην οποία ζούμε. Λειτουργεί επίσης ως κώδικας για την κατανόηση μιας παρανοϊκής κοινωνικής κατάστασης, όπου η μεροληψία των μέσων ενημέρωσης, η ραγδαία ανισότητα στην κατανομή της εξουσίας, τα fake news και η χειραγώγηση της πληροφορίας έχουν μετατραπεί σε κανόνα. Το Κοινοβούλιο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά ως κύρια έκθεση του ουκρανικού περιπτέρου
στην 57η Μπιενάλε της Βενετίας το 2017. Την έκθεση είχαν επιμεληθεί οι Peter Doroshenko και Lilia Kudelia.

Βιογραφικό

Ο Boris Mikhailov γεννήθηκε το 1938 στο Χάρκοβο της Ουκρανίας. Από τη δεκαετία του 1960 πειραματίζεται με τις δυνατότητες του φωτογραφικού μέσου μέσω της επιτελεστικής-εννοιολογικής του προσέγγισης. Οι προκλητικές, ανατρεπτικές φωτογραφίες του καταγράφουν τις ανθρώπινες απώλειες στη μετα-κομμουνιστική Ανατολική Ευρώπη μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.
Στη μακρά πορεία του έχει εκθέσει πολλές φορές έργα του σε διάσημες αίθουσες τέχνης και μουσεία ανά τον κόσμο, όπως το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Νέας Υόρκης, τα Μουσεία Tate και Victoria and Albert Museum του Λονδίνου, το Μουσείο Φωτογραφίας της Αμβέρσας και το Ευρωπαϊκό Σπίτι της Φωτογραφίας στο Παρίσι. Το 2017 εκπροσώπησε την Ουκρανία στην 57η Μπιενάλε της Βενετίας. Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων το Citibank Photography Prize (2001) και το Διεθνές Βραβείο του Ιδρύματος Hasselblad (2000), ενώ έργα του ανήκουν σε σημαντικές δημόσιες συλλογές, όπως οι πινακοθήκες Hamburger Bahnof και Berlinische Gallery (Βερολίνο), το Μουσείο Sprengel (Ανόβερο), το Μουσείο Σύγχρονης Φωτογραφίας (Σικάγο), το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Σαν Φρανσίσκο), το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης – Stedelijk (Άμστερνταμ) και τα μουσεία MoMA και Met (Νέα Υόρκη).